Zjawisko to jest znane głównie starszym użytkownikom komputerów, chociaż i nieco młodsi mogą kojarzyć Blue Screen ze zdjęć, w których ekran ten pojawia się na telebimach, ekranach bankomatów, czy nawet kioskach fotograficznych.
Blue Screen of Death (BSoD), czyli tzw. Niebieski Ekran Śmierci, to popularne określenie zjawiska, które zachodzi podczas wystąpienia błędu sterownika, rejestru systemowego lub jednego z podzespołów w komputerze z systemem Windows. Nazwa pochodzi od charakterystycznego, niebieskiego koloru tła, na którym wyświetlany był kod błędu oraz faktu, że zatrzymywał on pracę komputera. Co ciekawe jest to nazwa nadana przez samych użytkowników. Firma Microsoft próbowała nazwać je Stop Errors.
Dawniej, w czasach pierwszych komputerów, wystąpienie BSoD było dla typowego użytkownika komputera dość nieprzyjemnym doświadczeniem. Ekran pojawiał się nagle, najczęściej powodując utratę niezapisanych danych i wiązał się też z przykrą koniecznością wezwania informatyka. Obecnie Niebieski Ekran Śmierci pojawia się użytkownikom z podobną częstotliwością, co kiedyś – ale w zupełnie innym kontekście. Teraz jest on bohaterem w mediach społecznościowych, do których trafia najczęściej za sprawą telebimów i bankomatów, pracujących pod kontrolą systemu Windows.
Dawniej, w czasach pierwszych komputerów, wystąpienie BSoD było dla typowego użytkownika komputera dość nieprzyjemnym doświadczeniem. Ekran pojawiał się nagle, najczęściej powodując utratę niezapisanych danych i wiązał się też z przykrą koniecznością wezwania informatyka. Obecnie Niebieski Ekran Śmierci pojawia się użytkownikom z podobną częstotliwością, co kiedyś – ale w zupełnie innym kontekście. Teraz jest on bohaterem w mediach społecznościowych, do których trafia najczęściej za sprawą telebimów i bankomatów, pracujących pod kontrolą systemu Windows.
Nieco historii
Wygląd Niebieskiego Ekranu Śmierci ewoluował i zmieniał się razem z całym systemem Windows. W pierwszym wydaniu oprogramowania Microsoftu zadebiutowała znana wszystkim kombinacja niebieskiego tła i białej czcionki. W odróżnieniu jednak od późniejszych wersji BSoD, ten wyświetlany w Windowsie 1.0 oraz 2.0 prezentował użytkownikowi jedynie ciąg losowych znaków.
Wygląd Niebieskiego Ekranu Śmierci ewoluował i zmieniał się razem z całym systemem Windows. W pierwszym wydaniu oprogramowania Microsoftu zadebiutowała znana wszystkim kombinacja niebieskiego tła i białej czcionki. W odróżnieniu jednak od późniejszych wersji BSoD, ten wyświetlany w Windowsie 1.0 oraz 2.0 prezentował użytkownikowi jedynie ciąg losowych znaków.
Dopiero w edycji oznaczonej numerem 3.1 zastosowano format, który obowiązywał przez kolejne lata w systemach operacyjnych Microsoftu. Pod centralnie umieszonym napisem „Windows” znajdowała się informacja o błędzie wraz z jego kodem oraz instrukcja dalszego postępowania – czyli konieczność zrestartowania komputera za pomocą kombinacji klawiszy CTRL+ALT+DEL.
Taki BSoD bez większych zmian pojawiał się kolejno w systemach Windows 95, 98 i ME. Dopiero w wydaniu 2000 nastąpiła zmiana. Czcionka została zmniejszona, a sam komunikat ze środka ekranu trafił w jego lewy górny róg. Kod błędu został dodatkowo uzupełniony o szczegółową instrukcję postępowania, zależną od konkretnej sytuacji.
Taki BSoD bez większych zmian pojawiał się kolejno w systemach Windows 95, 98 i ME. Dopiero w wydaniu 2000 nastąpiła zmiana. Czcionka została zmniejszona, a sam komunikat ze środka ekranu trafił w jego lewy górny róg. Kod błędu został dodatkowo uzupełniony o szczegółową instrukcję postępowania, zależną od konkretnej sytuacji.
Komunikat w Windows XP, Vista i 7 zawierał tylko kosmetyczną zmianę – nową, większą czcionkę. Całkiem odmieniona wersja Niebieskiego Ekranu Śmierci pojawiła się w 2012 roku, wraz z premierą nowego Windowsa 8. Wykorzystano jaśniejszy kolor z gradientem, a długi komunikat zastąpiono emotikoną smutnej buźki. Sam kod błędu dodano poniżej, drobnym drukiem.
Diagnoza
Problemy, które wywołują Niebieski Ekran Śmierci, dotyczą najczęściej sprzętu lub sterowników. Standardowe oprogramowanie bardzo rzadko jest w stanie zakłócić pracy systemu operacyjnego w takim stopniu. Szczegółowych informacji dostarcza kod błędu, znajdujący się na BSoD. Oprócz tego może znajdować się na nim nazwa konkretnego pliku lub elementu komputera, który spowodował problem.
W momencie wyświetlenie się Niebieskiego Ekranu, automatycznie tworzony jest plik zrzutu pamięci DMP. W zależności od wersji systemu, będzie znajdował się on w nieco innym miejscu. Analiza tego pliku dostarczy dokładnych informacji na temat krytycznego błędu. Odczytany kod, składający się z liczb heksadecymalnych, można wpisać w wyszukiwarkę Google, lub odnaleźć w tablicy błędów Windows, dostępnej w Internecie.
Sposoby na rozwiązywanie problemów
Przywracanie systemu: jeżeli błąd pojawił się pierwszy raz, warto spróbować skorzystać z tego systemowego narzędzia. Przywróci ono sterowniki, pliki rejestru oraz inne ważne dane do stanu sprzed wystąpienia awarii. Jeżeli metoda zadziała, problem najprawdopodobniej był czysto software’owy.
Usunięcie Malware: szkodliwe oprogramowanie wiąże się z plikami systemowymi, co powoduje niestabilną pracę całego komputera i w niektórych przypadkach wyświetlanie BSoD. Jedyny sposób to usunięcie szkodnika za pomocą specjalnego oprogramowania.
Instalacja najnowszych sterowników: nieprawidłowo zainstalowany lub wadliwy sterownik również może powodować zawieszanie się systemu. Przy każdej instalacji nowego podzespołu, zaleca się pogranie najnowszej wersji sterownika ze strony producenta.
Tryb awaryjny: Jeśli Windows wyświetla BSoD każdorazowo podczas rozruchu, warto uruchomić komputer w trybie awaryjnym. Do pamięci ładowane są wtedy jedynie niezbędne elementy systemu, co pozwala na sprawdzenie i usunięcie np. wadliwego sterownika.
Reinstalacja systemu: to ostateczny sposób – usuwając system oraz wszystkie zainstalowane aplikacje, pozbędziemy się też uszkodzonych plików (sterownika lub wpisu rejestru). Jeśli jednak w świeżo zainstalowanym Windowsie nadal wyświetlany jest komunikat, oznacza to problem ze sprzętem.
Sprzęt: jeżeli problemu z BSoD nie udało się rozwiązać za pomocą żadnej z powyższych metod, najprawdopodobniej przyczyna leży w uszkodzonej pamięci RAM lub przegrzewającym się procesorze. Zalecana jest wizyta w serwisie, w którym specjaliści naprawią bądź wymienią wadliwy element.
Wnioski
Niebieski Ekran Śmierci to dla starszych użytkowników relikt przeszłości, natomiast dla tych młodszych – bohater zdjęć i śmiesznych obrazków. Faktem jest, że od czasu pojawienia się systemu Windows 2000, problem z BSoD zdarza się użytkownikom bardzo rzadko, a w najnowszych wersjach ma on przyjazną formę i nie straszy jak dawniej.
Problemy, które wywołują Niebieski Ekran Śmierci, dotyczą najczęściej sprzętu lub sterowników. Standardowe oprogramowanie bardzo rzadko jest w stanie zakłócić pracy systemu operacyjnego w takim stopniu. Szczegółowych informacji dostarcza kod błędu, znajdujący się na BSoD. Oprócz tego może znajdować się na nim nazwa konkretnego pliku lub elementu komputera, który spowodował problem.
W momencie wyświetlenie się Niebieskiego Ekranu, automatycznie tworzony jest plik zrzutu pamięci DMP. W zależności od wersji systemu, będzie znajdował się on w nieco innym miejscu. Analiza tego pliku dostarczy dokładnych informacji na temat krytycznego błędu. Odczytany kod, składający się z liczb heksadecymalnych, można wpisać w wyszukiwarkę Google, lub odnaleźć w tablicy błędów Windows, dostępnej w Internecie.
Sposoby na rozwiązywanie problemów
Przywracanie systemu: jeżeli błąd pojawił się pierwszy raz, warto spróbować skorzystać z tego systemowego narzędzia. Przywróci ono sterowniki, pliki rejestru oraz inne ważne dane do stanu sprzed wystąpienia awarii. Jeżeli metoda zadziała, problem najprawdopodobniej był czysto software’owy.
Usunięcie Malware: szkodliwe oprogramowanie wiąże się z plikami systemowymi, co powoduje niestabilną pracę całego komputera i w niektórych przypadkach wyświetlanie BSoD. Jedyny sposób to usunięcie szkodnika za pomocą specjalnego oprogramowania.
Instalacja najnowszych sterowników: nieprawidłowo zainstalowany lub wadliwy sterownik również może powodować zawieszanie się systemu. Przy każdej instalacji nowego podzespołu, zaleca się pogranie najnowszej wersji sterownika ze strony producenta.
Tryb awaryjny: Jeśli Windows wyświetla BSoD każdorazowo podczas rozruchu, warto uruchomić komputer w trybie awaryjnym. Do pamięci ładowane są wtedy jedynie niezbędne elementy systemu, co pozwala na sprawdzenie i usunięcie np. wadliwego sterownika.
Reinstalacja systemu: to ostateczny sposób – usuwając system oraz wszystkie zainstalowane aplikacje, pozbędziemy się też uszkodzonych plików (sterownika lub wpisu rejestru). Jeśli jednak w świeżo zainstalowanym Windowsie nadal wyświetlany jest komunikat, oznacza to problem ze sprzętem.
Sprzęt: jeżeli problemu z BSoD nie udało się rozwiązać za pomocą żadnej z powyższych metod, najprawdopodobniej przyczyna leży w uszkodzonej pamięci RAM lub przegrzewającym się procesorze. Zalecana jest wizyta w serwisie, w którym specjaliści naprawią bądź wymienią wadliwy element.
Wnioski
Niebieski Ekran Śmierci to dla starszych użytkowników relikt przeszłości, natomiast dla tych młodszych – bohater zdjęć i śmiesznych obrazków. Faktem jest, że od czasu pojawienia się systemu Windows 2000, problem z BSoD zdarza się użytkownikom bardzo rzadko, a w najnowszych wersjach ma on przyjazną formę i nie straszy jak dawniej.
